Tokom Sedmice nauke koja je organizovana na gornjem toku rijeke Neretve u periodu od 26.. juna do 5. jula 2022. godine, tim naučnika je identifikovao veliki broj ugroženih ili zaštićenih vrsta. Pronađeni su dokazi o postojanju primjeraka nadaleko poznatih velikih mesoždera (medvjed, vuk, divlja mačka i ris), zaštićenih vodozemaca, endemskih vodenih insekata, beskičmenjaka, velikog broja raznolikih vrsta ptica i šišmiša, te potencijalno još neopisanih podzemnih rakova, što ukazuje na netaknutost poplavne ravni i priobalnih šuma. Rijeka Neretva je i posljednje uporište ugrožene mekousne pastrmke.
Ovi podaci objavljeni su u preliminarnom izvještaju koji predstavlja utiske, i osvrt svakog od timova naučnika na ono što je urađeno tokom ovog impresivnog zajedničkog rada. Prikupljeni podaci će biti detaljnije analizirani u toku narednih par mjeseci, a obimniji i detaljniji konačni izvještaj se očekuje do kraja 2022. godine.
Istraživanja na terenu odvijala su se na desetak lokacija koje se nalaze na potezu od izvora rijeke Neretve do grada Konjica, a u njima je učestvovalo 48 naučnika i 11 studenata iz sedam zemalja Evrope. Istraživanja je organizovao Centar za životnu sredinu u partnerstvu sa međunarodnim organizacijama Riverwatch i Euronatur u sklopu kampanje Sačuvajmo plavo srce Evrope sa ciljem prikupljanja argumentacije za zaštitu ovog netaknutog riječnog ekosistema koji je ugrožen planovima za izgradnju hidroelektrana.
Zaključeno je da je priroda na svim lokacijama na kojima su vršena istraživanja u netaknutom ili skoro netaknutom stanju, a to vrijedi i za okolni priobalni i dolinski šumski ekosistem. Za samo obilje određenih vrsta ili grupa vrsta mnogi naučnici su rekli da takvo nešto nisu nikada vidjeli ili su barem rijetko viđali na evropskom kontinentu.
Tim naučnika postavio je sebi dva cilja: prikupiti podatke o vodenom i kopnenom biodiverzitetu Neretve i pritoka i procijeniti potencijalne uticaje izgradnje hidroelektrana sa naglaskom na uticaj na ugrožene tipove staništa i zaštićene vrste.
Istraživači su se iz prve ruke uvjerili koliko intenzivno ljudi koriste prirodne ljepote ove rijeke i uživaju u njima vikendom, kada stotine turista, zaljubljenika u prirodu, čamcima posjećuju kanjon na području Konjica. Rijeka Neretva je, navodi se u izvještaju, zaista, stanište raznolikog biodiverziteta, uključujući tu i ljude. Činjenica da se sve navedeno nalazi u toj jednoj riječnoj dolini naglašava njenu izuzetnu vrijednost i poziva na zaštitu i očuvanje ovog ekosistema u cjelini. Kompletan izvještaj dostupan je na ovom LINKU.
